Xuân cung họa là gì? Cùng tìm hiểu “Sách dạy ân ái” cổ xưa

Xuân cung họa là gì? Đây là dòng tranh vẫn lưu truyền trong dân gian của một số nước Châu Á. Phổ biến nhất là tại Nhật Bản và Trung Quốc. Hiện nay, những bức họa theo trường phái xuân cung đã lưu lạc trên khắp thế giới. Tranh xuân cung họa đã trở thành tài sản trong nhiều bộ sưu tập cá nhân. Tuy nhiên, trong đó vẫn thể hiện rõ ràng cái nhìn về khoái lạc và tình dục.

Tranh xuân cung họa là gì?

Xuân cung họa là những bức tranh xuân cung đồ Nhật Bản mô tả lại cảnh sinh hoạt ái tình nam nữ. Tuy nhiên, nó không hề lộ ra những nét  dung tục, khiêu dâm. Thay vào đó, các họa sỹ luôn tìm cách đặt bối cảnh hài hòa. Từ đó, tranh xuân cung họa gợi nên những nét tượng trưng thâm thúy và đề cao cái đẹp trong tình dục, khoái lạc.

Xuân cung hoạ mô tả cảnh sinh hoạt tình ái nam nữ không theo lối dung tục hay khiêu dâm mà luôn đặt vào trong những khung cảnh đề cao cái đẹp và sự hài hoà, cùng với những chi tiết phụ trong tranh mang tính tượng trưng thâm thuý.

Học giả lừng danh thế giới R. H. van Gulik đã công nhận Xuân cung họa là một loại hình nghệ thuật tiêu biểu của nhân loại. Nó đã từng đạt đến đỉnh cao với sự góp mặt của các họa sỹ nổi tiếng Trung Quốc như Cừu Anh, Đường Dần (tự Bá Hổ với hoạ tập Uyên ương bí phổ). Đó chính là thởi kỳ đỉnh cao của nghệ thuật này, rơi vào cuối thời Minh của đất nước Trung Hoa.

Hiện nay, các nhà sưu tập lớn phương Tây đã bỏ nhiều công sức sưu tầm Cung xuân họa. Cũng chính họ là người đã cứu thoát loại hình nghệ thuật phòng the này khỏi những chiếc dịch bài trừ văn hóa ngay tại quê hương của chúng. Nhờ đó, chúng ta mới được tận mắt ngắm nhìn những tác phẩm nghệ thuật đỉnh cao một thời của văn hóa phương Đông.

Nghệ thuật hay những tác phẩm khiêu dâm?

Tồn tại đến ngày nay, tranh xuân cung họa đã trải qua rất nhiều biến cố trong lịch sử. Thậm chí, đến thời điểm này dư luận vẫn không ngừng tranh cãi xem nó có phải nghệ thuật không hay chỉ là những cuốn dâm thư trá hình? Chúng ta hãy cùng xem, dòng tranh này đã phải trải qua những cơn sóng gió, bão bùng nào nhé.

Những cuộc tẩy chay và chối bỏ văn hóa dai dẳng từ chính quê hương của mình

Sau thời hưng thịnh Edo, từ năm 1722 Xuân cung họa bị cấm ở Nhật. Tuy vậy, nó vẫn được lưu truyền âm thầm dưới nhiều loại ấn phẩm khác nhau. Phổ biến nhất là sách, tranh. Thậm chí, nó còn được nhiều người dùng làm quà cưới.

Đến cuối thế kỷ 19, sau nhiều biến cố, xuân cung họa gần như biến mất. Cả người dân và giới học thuật Nhật Bản gần như không còn nhớ gì. Nó trở thành một điều cấm kỵ trong văn hóa.

May mắn thay, đây lại là lúc người phương Tây phát hiện ra và thích thú với loại hình này. Nhờ sự sưu tầm tích cực, Xuân cung họa mới lưu trữ được nhiều như ngày nay. 3 trong số những nghệ sỹ nổi danh trong công tác sưu tập là Lautrec, Picasso và Bardsley. Họ sở hữu phần lớn những kiệt tác Cung xuân họa ở thời điểm này.

Phản ứng của giới chuyên môn với Xuân Cung họa đồ

Bức Xuân cung họa đầu tiên xuất hiện ở châu Âu là vào năm 1865. Nó được trưng bày tại bảo tàng Anh và là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất đến thời điểm này. Tuy nhiên, ở thời điểm đó nó khiến truyền thông, công chúng, thậm chí cả giới chuyên môn e ngại. Không mấy người tin đó thực sự là một loại hình nghệ thuật thực thụ.

Theo Timothu Clark trả lời BBC: “Xuân cung họa đồ có thể khiến những người xem lần đầu bị sốc. Tuy nhiên nó là nghệ thuật tình dục, không phải văn hóa khiêu dâm.” Điều này đã khiến giới chuyên gia không ngừng bàn tán về loại hình nghệ thuật này.

Gần hai năm sau triển lãm gây tiếng vang ở Anh, Xuân cung họa lại một lần nữa làm mưa làm gió tại Nhật. Chỉ một triển lãm nhỏ tại bảo tàng không mấy danh tiếng, nhưng lượng khách đến tham quan đã khiến giới chuyên môn bất ngờ. Trong số đó, nhiều bức họa đã từng được trưng bày tại bảo tàng Anh.

Đó chính là bước trở lại hoành tráng của Xuân cung họa sau rất nhiều năm bị tẩy chay. Điều này khiến những người yêu mến dòng tranh này không khỏi vui sướng và hãnh diện.

Hành trình thật dài của Xuân cung họa

Để tồn tại đến ngày hôm nay, những khó khăn của Xuân cung họa là gì? Những cơn “hoạn nạn” mà dòng tranh này phải trai qua đến nay thực sự khó lòng kể hết. Nó khiến giới chuyên môn không khỏi xót xa và thương cảm.

Dễ dàng nhận thấy, ngay trên quê hương mình chỗ đứng của xuân cung họa cũng không còn. Đến khi được công nhận là một loại hình nghệ thuật thì hầu hết trong số chúng đã lưu lạc khắp mọi miền thế giới. Những “hậu bối” ở quê hương chỉ có thể hoài niệm về chúng với một niềm tiếc nuối vô hạn.

May mắn thay, tranh Xuân Cung họa hiện đã được đưa vào danh sách những loại hình văn hóa phi vật thể nổi danh trên thế giới. Chính phủ cũng bắt đầu quan tâm đến việc bảo tồn và quảng bá dòng tranh nghệ thuật này. Từ đó, khiến nó được biết đến rộng rãi hơn qua các kênh báo chí truyền thông. Đây có thể coi là một chuyển biến đáng mừng cho những tác phẩm tuyệt vời này.

Hiện nay, bạn có thể dễ dàng chiêm ngưỡng những tác phẩm nổi tiếng trong dòng tranh Cung xuân họa tại Nhật Bản. Nếu có cơ hội đến với xứ sở hoa anh đào, đừng bỏ qua loại hình văn hóa độc đáo này nhé.