Cao lanh là gì? Ứng dụng đất cao lanh trong làm gốm

Cao lanh là khoáng sản quan trọng và có ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp. Thế nhưng không phải ai cũng biết tường tận cao lanh là gì? Trong nghệ thuật làm gốm, những người thợ tài ba đã “thổi hồn” cho đất cao lanh thành những sản phẩm tinh tế. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc cho bạn đọc.

Cao lanh là gì?

Cao lanh còn được gọi là kaolin hay đất cao lanh. Đây là một loại đất sét có màu trắng, tính bở, có khả năng chịu lửa. Thành phần chủ yếu của cao lanh là khoáng vật Kaolinit. Bên cạnh đó, cao lanh còn chứa hàm lượng nhỏ các khoáng vật khác như illit, thạch anh, montmorillonite… Cao lanh đã mang lại lợi ích lớn cho nền công nghiệp khi tham gia vào nhiều lĩnh vực sản xuất: công nghiệp nhôm, cao su, xi măng, công nghiệp giấy… Ngày nay, cao lanh được xem là vật liệu “vàng” trong nghệ thuật làm gốm. Các sản phẩm gốm được nghệ nhân “thổi hồn” bằng đất cao lanh rất đẹp mắt, bền và được ưng chuộng nhiều.

Đất cao lanh có những loại nào?

Tùy vào nguồn gốc, mục đích sử dụng và các tính chất lý hóa mà đất cao lanh được phân thành những loại riêng biệt.

Dựa vào nguồn gốc

Từ nguồn gốc xuất xứ của đất cao lanh mà bạn có thể phân thành hai loại: đất cao lanh thứ cấp và đất cao lanh sơ cấp. Vậy đất cao lanh thứ cấp và sơ cấp khác nhau ở điểm nào?

Loại đất sơ cấp được hình thành nhờ quá trình phong hóa hoặc những loại đá có chứa fenspat thủy nhiệt mà tạo thành. Còn đất cao lanh thứ cấp là đất cao lanh sơ cấp biến đổi qua sự tác động của thiên nhiên.

Dựa vào mức độ chịu nhiệt

Còn đối với mức độ chịu nhiệt thì đất cao lanh được chia làm bốn loại đó là: 1.750 độ c, 1.730 độ c, 1.650 độ c, 1.580 độ c.

Dựa vào trạng thái khi đã đun nóng

Cao lanh đã đun nóng từ thành phần Al₂O₃ và SlO₂ được chia thành 4 loại đất chính là: bazơ cao, axit, bazơ và siêu bazơ.

Cao lanh được sử dụng làm gì?

Đất cao lanh được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, ngành nghề: làm giấy, gốm, cao su, chất dẻo, xi măng, gạch chịu nhiệt… Bên cạnh đó, sẽ không ít người ngạc nhiên khi cao lanh có thể dùng trong lĩnh vực làm đẹp và y tế. Tất cả là nhờ đặc tính lý hóa đặc trưng của cao lanh khi ứng dụng vào một lĩnh vực cụ thể. Vậy ứng dụng của cao lanh là gì?

Trong công nghiệp giấy, cao lanh được trộn với sợi cellulose từ gỗ để làm nguyên liệu làm giấy và phủ lên giấy. Nhờ đó giấy có độ sáng, mịn hơn khi viết. Cao lanh giúp tiết kiệm chi phí, bảo vệ môi trường nhờ việc hạn chế công nghệ làm giấy bằng gỗ. Thông thường, các loại giấy được sản xuất thường chứa từ 20-40% cao lanh. Để làm ra 1 tấn giấy cần khoảng 250-300 kg cao lanh.

Với ngành sản xuất các loại vật liệu chịu lửa, cao lanh là vật liệu không thể thiếu. Người ta dùng cao lanh sản xuất gạch nửa axit, gạch chịu lửa và các sản phẩm chịu lửa khác. Gạch chịu lửa được dùng nhiều trong ngành luyện kim đen, dùng lót lò cao, lò gió nóng và lò luyện gang. Các ngành luyện kim màu, lọc dầu, sản xuất thủy tinh, lò nung vôi cũng cần đến gạch chịu lửa nhưng với khối lượng ít hơn.

Một lĩnh vực khác cũng sử dụng lượng cao lanh lớn đó chính là chế tạo sợi thủy tinh. Trong cao lanh có chứa hàm lượng silica và alumina – hai thành phần không thể thiếu của sợi thủy tinh. Cao lanh tự nhiên có lượng nhỏ sắt và titan được sử dụng để thay thế cho amiăng – loại chất gây tổn hại đến sức khỏe.

Ngoài ra, cao lanh còn làm tăng độ đàn hồi, cách điện cho các sản phẩm trong công nghiệp chế biến cao su. Trong sản xuất sơn, nhờ có cao lanh mà sơn có độ sánh mịn, không bị vón cục, bết dính.

Cao lanh – vật liệu tuyệt vời làm nên những sản phẩm gốm sứ tinh tế

Đất cao lanh có đặc tính chịu nhiệt cao. Khi đem nung ở nhiệt độ 1300 -1700 độ C, đất cao lanh tạo thành khối cứng, chắc và bền màu vĩnh cửu với thời gian. Nhờ những đặc tính lý hóa này mà cao lanh là vật liệu tuyệt vời làm nên những sản phẩm gốm sứ tinh tế.

Cao lanh khi đem trộn với nước trong khoảng tỷ lệ 20-35% có thể được đúc dưới áp lực tạo thành nhựa. Với tỷ lệ % lớn hơn, cao lanh tạo thành huyền phù nước hoặc bùn. Để có đất cao lanh làm gốm, người ta rút tỷ lệ nước xuống đến khi đất dẻo và nhuyễn. Đất cao lanh có tính bở, được nung qua lửa sẽ tạo thành kết cấu rất bền, cứng. Lợi dụng tính chất này, những người thợ gốm đã tạo thành những dòng sản phẩm gốm sứ cao lanh đa dạng.

Từ lâu, ông cha ta đã dùng đất cao lanh để tạo nên các sản phẩm gốm thô sơ. Và hiện nay, các dòng sản phẩm độc đáo, tinh xảo được sản xuất nhiều tạo nên sự đa dạng của nghệ thuật gốm sứ. Các loại gạch, ngói, bát đĩa, lọ hoa, ấm chén, tranh gốm sứ,… là những sản phẩm được sản xuất phổ biến từ cao lanh. Vì sao cao lanh lại được ưa chuộng đến vậy? Những nghệ nhân làm gốm yêu thích sử dụng cao lanh bởi giá thành rẻ. Sau khi được tạo hình và được nung qua nhiệt, thành phẩm mang tính thẩm mỹ cao và bán với giá thành xứng đáng. Hơn nữa, độ bền mà các sản phẩm gốm sứ cao lanh mang lại trên cả tuyệt vời..

Mua đồ gốm cao lanh ở đâu chất lượng?

Chất lượng sản phẩm gốm sứ cao lanh có tốt hay không phụ thuộc nhiều vào bàn tay khéo léo, óc sáng tạo của nghệ nhân. Bên cạnh đó, chất lượng của vật liệu cao lanh cũng là yếu tố quyết định. Nếu cao lanh có chứa hàm lượng lớn sắt và titan có thể làm giảm tính thẩm mỹ của đồ gốm. Lý do là bởi sắt và titan có mặt nhiều khiến độ trắng của cao lanh bị giảm. Vậy mua ở đâu để sở hữu đồ gốm sứ cao lanh đẹp, chất lượng?

Nhu cầu sử dụng đồ gốm sứ cao lanh ngày tăng nhờ độ tinh xảo và độ bền mà sản phẩm mang lại. Các sản phẩm có thể sử dụng trong nhà hoặc làm món quà tặng ý nghĩa cho những người thân hữu. Tuy nhiên, để sở hữu sản phẩm gốm sứ cao lanh đẹp, chất lượng thì bạn cần chọn một địa chỉ cung cấp uy tín.

Làng nghề Bát Tràng tại Gia Lâm – Hà Nội vốn nổi tiếng khắp miền với truyền thống làm gốm sứ, trong đó có gốm sứ cao lanh. Bạn đang ở thành phố Hồ Chí Minh và muốn sở hữu các sản phẩm gốm sứ thì nên tìm hiểu cửa hàng hoặc đại lý phân phối trực tiếp của Bát Tràng. Và bạn hoàn toàn có thể yên tâm khi mua đồ gốm tại Đoàn Quang vì đây là nơi cung cấp sản phẩm gốm sứ được sản xuất tại Bát Tràng.

Mua gốm sứ cao lanh Bát Tràng tại Đoàn Quang, quý khách hàng có cơ hội sở hữu những sản phẩm được chế tác bởi những nghệ nhân truyền thống đất Hà thành mà không phải lặn lội đi xa. Đoàn Quang cam kết 100% chất lượng chuẩn, nếu khách hàng phát hiện hàng giả, hàng kém chất lượng sẽ được đền tiền gấp đôi. Ngoài hình thức mua và thanh toán trực tiếp tại cửa hàng, Đoàn Quang cung cấp đến khách hàng hình thức vận chuyển hàng đến tận nhà trên 63 tỉnh thành và có bảo hiểm bể vỡ.

Hy vọng qua bài chia sẻ trên, bạn đọc đã hiểu thêm cao lanh là gì? Vì sao cao lanh lại được ứng dụng trong nghệ thuật làm gốm. Nếu bạn đang có nhu cầu mua các sản phẩm gốm sứ từ cao lanh, hãy đến ngay với gốm sứ Bát Tràng Đoàn Quang để có được lựa chọn ưng ý nhất.

Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: 384 Hà Huy Giáp, Phường Thạnh Lộc, Quận 12, TP. HCM.
• Phone: 0909 116 270 – 0913 769 770
• Email: [email protected]

Trần Thắng

Chào các bạn! Tôi là Thắng. Tôi xây dựng trang web này để chia sẻ những kiến thức, kinh nghiệm, bí quyết để mỗi chúng ta đều có thể tự do tận hưởng cuộc sống.
Hãy nhớ rằng! Chúng ta đang sống, sống chứ không phải tồn tại!

vietbaixuyenviet.com/